Yaşanılan ana ve zaman içinde belli bir kurala göre kullanılan bu iki kalıp, nedense bizde hep problem iki zaman kalıbı olarak algılanmakta. Hatta çok karıştırıldığı için de yarı yoldan dönende olmuştur. Çünkü bir şekilde past tense 'de cümle kurmayı başaranlar Perfect tümce kurmada zorlandıklarını söylerler hep. Hatta bazan derslerde de yaşamışızdır, ısrarla past tümce kurmak perfect'e tercih edilir.
Örn :
I have broken my arm tümcesi yerine I broke my arm demeyi tercih eder öğrenciler.
Bundan da öte AmeEng.'de perfect tense fazla kullanılmadığı için Past tercih edildiği de olmuştur.. Onun yerine, perfect kullanmak için I just broke demek yeterlidir Ame Eng'de. Peki bu iki zaman birbirinden ne kadar farklı ? Aynı anlama gelen özellikleri var mı ? Türkçe anlamlarına baktığımızda aynı anlamı mı vermekte ? Aynı anlamı veriyorsa nasıl ayırt edeceğiz ?
Zaten bizim amacımız da İngilizceyi kolay ve kuralına göre hızlı bir şekilde konuşturmaya yardımcı olmak ve dolayısı ile bu tür sorulara cevap bulmanıza katkıda bulunmak. Bu yüzden konular arasındaki bu ince farkları anlaşılır bir şekilde vermeye çalışıyoruz. Konuya örneklerle ayrıntılı bir şekilde başlayalım.
Perfect T. and Past T.
We use the Perfect T. in on of these ways ;
1- for an event which started in the past and is still happening. / Geçmişte başlayan ve hala devam eden olaylar için.
Yani bir olay geçmişte ( 5-10 dk. önce de olabilir. ) başlıyor ve devam ediyor. Yani tam bulunduğumuz anda etki hala söz konusu ;
- ------------------------------------------------------------------------------------now.
- Nokta ile belirtilen yerde 30dk. önce bir olay başlamış olsun ;
I started my lesson 30 minutes ago. ( Dersime başladım. ).
Dikkat edilirse Past T.de bir cümle kurdum. Bunu hem fiilin - ed 'li kullanımından, hem de Past T.'de kullanılan zaman kavramlarından biri olan " ago " kelimesinden anlıyoruz. ( past t. yazılarına bakılabilir )
- ---------------------------------------------------------------------------------now
Bu ders hala devam ettiğinden, "now -şimdi" 'de bu olayı perfect ile aktarıyoruz :
I have taught my lesson for 30 min. / 30 dk'dır ders veriyorum. Ve bu ders devam ediyor. ( Perfect cümle yapma kurallarına bakınız! )
Örnek 2
I have broken my arm / Kolumu kırdım.
Bu olay ise yine 30 dk. önce olmuş olsun. Kolumun acısı devam ettiğinden yine perfect kullandım. Eğer olay tamamen bitmiş olsaydı ve etkisi sürmeseydi ;
I broke my arm demem ve bir zaman bildirmem gerekirdi. Ne zaman kırdın ? - bir hafta önce gibi.
I have been in Istanbul for 4 years / 4 yıldır İst'da bulunuyorum (Şu anda İst'da yaşıyorum.)
2- Zamanın önemli olmadığı olaylar için Perfect ;
I have been to the UK before. / DahaönceUk'debulundum.
I have been to university. Üniversitede bulundum / ...'ye gittim. şimdi orada değilim.
He has done this many times. / Bunu pek çok kez yaptı.
3- Çok kısa süre önce olan ve günümüzle ilişki içinde olan olaylar için ;
Someone has stolen my car. / Birileri arabamı çaldı. ( Hala kayıp. Bulunamadı. )
I have studied for English exam all morning. / Bütün sabah İng. sınavına çalıştım / çalışıyorum. ( hala sabah )
" have studied " yani perfect ile kullanıldığından ya hala çalışıyor ya da yeni bitirdi demektir ( I have just finished ).
"I studied all morning " dediğimizde ise " sabah " vaktinin bittiğini belirtmek istiyoruz.
Examples
e.g.
" I have been to Germany." / "Almanya'da bulundum" tümcesinde, şu anda Almanya hakkında konuştuğumuzu ya da Almanya hakkındaki bir soruya cevap verdiğimizi belirtmek istiyoruz.
" I went to Germany" tümcesinde ise , birisi belki sizin nereye gittiğinizi bilmek istedi ve siz de bu soruya cevap vermek istediniz. Cevapta zaman kavramı belirtmek önemlidir.
Cevabı yukarıda verilen tümcenin sorusu şu olabilir ; " Where did you go last year ?" = I went to ..........last year.
e.g.
Olay henüz oldu ise ;
He has just left / henüz ayrıldı. Yani acele edilirse yakalanabilir.
He left dediğimizde ise geçmişte olan bir hareketten bahsediyoruz. Burada konuşan kişi onun ne zaman gittiğini biliyordur. " He left 10 minutes ago." gibi.
e.g.
She has gone to the bank ile she went to the bank arasındaki fark nedir ? ( conquerenglish / facebook' a yazınız )
She has come ile she came ( ? )
He has been in hospital for two months ile He was in hospital for one week (? )
I have seen John ile I saw John ( ? )
The President has decided to visit parliament ile He announced his decision to visit the parliament ( ? )
4- Belli bir başlangıç noktası ifade ederken ( to express a starting point ) = since ( sins ) / ..den beri
I have been in London since I was born / doğduğumdan beri Londra' da yaşıyorum.
5- Bir eylemin süresini ifade ederken ( to express a duration of an action ) = for / ' dir , dır
They have been in London for two weeks. / Londra'da 2 haftadır bulunuyorlar (hala oradalar )
Time Words / Zaman kavramları
Ago / önce ( past ile )
yesterday / dün ( past ile )
in , at , on / de, da ( past ile / in 1990 , at 8.00, on Monday )
last / geçen ( past ile / last monday )
Since / den beri ( perfect ile )
for / 'dir, dır ( perfect ile )
before / önce ( hem perfect hem past ile )
already / çoktan , zaten ( perfect ile )
yet / henüz ( perfect ile )
never / asla , hiç ( perfect ile / I have never read such a good book)
ever / hiç ( perfect ile / have you ever been to London ?)
first time / ilk defa ( perfect ile / It is the first time I have eaten this food )